جایزه جهانی علوم انسانی اسلامی عصر دیروز، در مراسمی به حجتالاسلام و المسلمین دکتر موسویان، عضو کمیته فقهی سازمان بورس و اوراق بهادار اعطا شد.
به گزارش پایگاه اطلاعرسانی بازار سرمایه (سنا) به نقل از ایسنا، حجتالاسلام موسویان در این مراسم، با بیان اینکه ما نباید نسبت به دانش بشری به ویژه در حوزه جابهجایی سرمایه نقدی بیتوجه باشیم، اظهار کرد: معتقدم در عرصه پرداختن به اقتصاد اسلامی به ویژه بانکداری اسلامی،باید یک نظریه تکامل تدریجی بانکداری اسلامی را پیگیری کنیم.
وی افزود: در تدبیر این مساله در طول 100 سال نظریهپردازیهای مختلفی را شاهد بوده و هستیم و از آن جمله میتوان به «رشیدرضا»، «شیخ محمد عبده» و «سیدجمالالدین اسدآبادی» اشاره کرد.
این پژوهشگر در عرصه اقتصاد اسلامی گفت: به طور مثال «رشیدرضا» میگوید با یک تجدیدنظر باید در تعریف خود در ربا تجدیدنظر داشته باشیم، زیرا براین اساس بهره بانکی با ربا یکسان میشود و باید علما با تفسیرهای جدید نگاه اسلام به بانکداری را تلطیف کنند.
موسویان یادآور شد: تلطیف نگاه اسلام به بانکداری در طول سالیان پس از آن به شکل مناسبی در جامعه جا نیفتاد و همچنان نیز این نظریه ادامه دارد.
وی گفت: نظر دیگری که وجود داشت این بود که خواستند تا با تفسیر معاملات بانکی در عرصه تعریف نظام اسلامی از بانکداری وارد شوند که بر این اساس از فرض با بهره بودن،این معاملات را خارج کنند و با تدوین حقوقی، معاملات بانکی مرسوم آن را توجیه کنند که از کسانی که این نظر را ترویج کرد، «سیدمحمد طنطاوی» بود.
این پژوهشگر در عرصه اقتصاد اسلامی اظهار کرد: برخی نیز این نظر را داشتند که باید در این زمینه براساس ضرورت و اضطرار بانکداری ربوی بر این موضوع توجه داشت و از این طریق بانکداری غربی را توجیه کنیم.
موسویان گفت: در حدود 40 الی 50 سال پیش بود که افرادی چون آیتالله صدر و نجاتالله صدیق نظریه بانکداری بدون ربا را مطرح کردند که براساس آن ربا از معاملات بانکی حذف میشد و از این طریق مشکل اصلی بانکداری غربی در رابطه حقوقی در مورد بانکداری ربوی را حل کنند.
وی گفت: براین اساس بود که گونهای از سپرده و تسهیلات بانکی براساس قراردادهای شرعی تا حدودی جا افتاد و مدلهای بانکداری بدون بهره در ایران و دیگر کشورهای اسلامی شکل گرفت.
این پژوهشگر در عرصه اقتصاد اسلامی اظهار کرد: از دو دهه گذشته بانکداری بدون ربا را کافی ندانستند و بانکداری اسلامی را مدنظر قرار دادند که در این زمینه مقالات متعددی از حرکت از بانکداری بدون ربا به بانکداری اسلامی تدوین شده است.
موسویان گفت: دو نظر در رابطه با بانکداری اسلامی مطرح است که یکی براساس بانکداری غربی قرارداده میشود تا براساس آموزههای اسلامی چه سلبی و چه ایجابی آن را بتوانیم بازسازی کنیم.دیدگاه دیگر این است که براساس نظام اقتصادی اسلام، نظامی را براساس نظام بانکداری ترسیم کنیم که اخلاق و روابط در آن براساس نظام اقتصادی باشد.
این پژوهشگر در عرصه اقتصاد اسلامی گفت: آنچه که من مطرح کردم این است که ما نمیتوانیم دانش بشری در دوران گذشته به ویژه آنچه مرتبط با جابهجایی سرمایه نقدی میشود را نادیده بگیریم.
موسویان گفت: آموزههای اقتصادی اسلامی براساس نظامی اقتصادی با روابط خاص خود است که به نیازهای جامعه توجه دارد و تعاریف، مفاهیم و روابط خاص خود را نیز به همراه دارد و با توجه به نیازهای جامعه و توانایی بالفعل کردن مباحث نظری و مباحث کاربردی است.
وی افزود: من معتقدم که ما باید یک نظریه تکامل تدریجی بانکداری اسلامی را از نقطه شروع بانکداری بدون ربا به عنوان حداقلها و ترسیم و بازسازی بانکداری اسلامی براساس آموزههای اقتصادی اسلامی به عنوان یک مرحله گذار تا رسیدن به نظریه بانکداری اسلامی در چارچوب نظام اقتصاد اسلامی را پیگیری کنیم.
در پایان این مراسم با حضور جمعی از این مسئولان، از حجتالاسلام والمسلمین موسویان با اهدای لوحهای تقدیر و هدایایی تجلیل به عمل آمد.
بنابراین گزارش، حجتالاسلام والمسلمین دکتر عباس موسویان در سال 1332 در عجبشیر استان آذربایجانشرقی به دنیا آمد.
وی ابتدا پس از گذراندن تحصیلات مقدماتی در رشته برق تحصیل کرده و پس از وقوع انقلاب فرهنگی به تحصیل علوم حوزوی در حوزههای علمیه پرداخت و در ادامه در این مسیر به حوزه علمیه قم رفت.
وی در ادامه در پیگیری تحصیلات دانشگاهی خود در رشته اقتصاد نظریه دانشگاه مفید به تحصیل پرداخت و در ادامه در رشته فقه و اصول نیز به مدت 10 سال تحصیل کرد.
موسویان در سال 1373 در مقطع کارشناسی ارشد رشته علوم اقتصادی دانشگاه شهید بهشتی به تحصیل ادامه داد و در ادامه در رشته تفسیر و علوم قرآن دکتری گرفت.
وی همچنین در سال 84 رساله فقه خود در سطح چهار حوزوی را ارائه داد.
موسویان با فعالیت در بخش فرهنگی جامعه مدرسین در ادامه به فعالیت در پژوهشگاه و اندیشه اسلامی پرداخت.
موسویان در حال حاضر با رتبه دانشیاری توانسته 22 اثر در موضوعات مختلف بویژه در زمینه حوزه علوم اقتصادی تدوین کند که نایل آمدن به 20 عنوان برتر در عرصههای داخلی و خارجی و نظریهپردازی حوزه اقتصاد اسلامی از جمله مقامات کسب شده به وسیله آثار وی است.
حجتالاسلام والمسلمین عباس موسویان چندی پیش از سوی برگزارکنندگان جایزه جهانی علوم انسانی اسلامی موفق به دریافت این جایزه در حوزه اقتصادی اسلامی شد.