به گزارش پایگاه خبری بازارسرمایه (سنا)، عرضه و تقاضا، تقریباً بر تمامی چیزهایی که می‌خرید، می‌فروشید، کسب می‌کنید و انجام می‌دهید، اثرگذار است. عرضه و تقاضا از اصلی‌ترین موارد کنترل‌کننده انواع پدیده‌های اقتصادی هستند.
تقاضا چیست؟
"تقاضا “((Demand به مقدار کالا یا خدماتی اطلاق می‌گردد که که انسان‌ها می‌توانند با توجه به امکانات محدودی که در اختیار دارند، خریداری کنند. به صورت کلی، مصرف‌کننده با هدف کسب مطلوبیت، به مصرف کالاها و خدمات می‌پردازد. تقاضا به همراه عرضه یکی از مهم‌ترین عوامل تاثیرگذار در کنش‌های اقتصادی و سازوکارهای بازار به شمار می‌رود.
تعریف تقاضا
تقاضا برای یک کالا، نشان‌دهنده مقادیر مختلفی از این کالا است که مصرف‌کنندگان حاضر می‌شوند در قیمت‌های مختلف و در دوره زمانی معین، خریداری کنند البته به شرط ثابت بودن سایر عوامل و شرایط تاثیرگذار.
یکی از نیروهای اقتصادی در بازار، عامل تقاضا است. همچنین، از مهم‌ترین اهداف اقتصاد، برطرف‌کردن نیازها با توجه به امکانات محدود است.
در حقیقت، فرد با نیاز به یک کالا یا خدمت تقاضا را احساس می‌کند و تقاضا برای آن کالا تا جایی ادامه می‌یابد که مصرف‌کننده با مصرف آن احساس سیری کند.
در نتیجه، از یک طرف عامل تقاضا ناشی از نیاز به مصرف کالاست و از طرفی دیگر مصرف‌کننده تا آنجا کالای موردنیازش را تقاضا می‌کند که از مصرف آن احساس رضایتمندی کند و بدون توجه به محدودیت‌ها تا نقطه سیری آن را تقاضا کند.
از مهم‌ترین، انگیزه‌های ایجادکننده تقاضا مطلوبیت یا رضایتمندی است. از نظر مصرف‌کننده یک کالا تا زمانی ارزش دارد که بتواند با آن رفع نیاز کند و تا جایی کالا را مصرف می‌کند که با آن به احساس رضایتمندی و مطلوبیت برسد. در واقع، مصرف‌کننده برای کالایی که بیشترین نیازش را برطرف کند، ارزش بالاتری قائل می‌شود.
مطلوبیت چیست؟
رضایتمندی یا رضایت خاطری که مصرف کننده از مصرف کالا یا خدمات بدست می‌آورد، مطلوبیت نامیده می‌شود. درجه رضایتمندی بدست‌آمده از مصرف یک کالا یا خدمت همان مطلوبیت است. در واقع بر اساس معیار رضایتمندی یا مطلوبیت، می‌توان منحنی تقاضا را استخراج کرد.
عوامل موثر بر مقدار تقاضا چه هستند؟
در ادامه مهم‌ترین عوامل تاثیرگذار بر میزان تقاضا را معرفی می‌کنیم. این عوامل، از عوامل برون‌زا به شمار می‌روند. تعدادی از این عوامل را می‌توان به صورت کمی اندازه‌گیری کرد و بخشی از آن‌ها به صورت کیفی بر رفتار مصرف‌کننده در هنگام تقاضا، تاثیر می‌گذارند.
- قیمت کالا
- درآمد مصرف‌کننده
- قیمت کالاهای ارتباطی یا مرتبط (قیمت کالاهای مکمل یا قیمت کالاهای جانشین)
- قیمت انتظاری
- تعداد متقاضیان بالقوه
- عامل زمان
- شرایط آب و هوا
- تبلیغات
- سن مصرف‌کننده
- جنسیت مصرف‌کننده
- محدودیت وجود کالا یا خدماتی خاص
- سن مصرف‌کننده
- جنسیت مصرف‌کننده
- مد
- سلیقه مصرف‌کننده
- رنگ، طعم و ساختار کالا
عرضه چیست؟
عرضه (Supply) بخشی از محصولات یا خدمات تولیدشده به شمار می‌رود که توسط تولیدکنندگان در معرض فروش قرارداده شده است. به صورت کلی، امکان دارد بخشی از محصولات تولید شده، در انبار نگهداری و عرضه نشود. عرضه، همانند تقاضا، یکی از مهم‌ترین نیروهای اقتصادی بازار است.
عرضه کالایی معین، نشان‌دهنده این است که در هر قیمت (در صورت ثابت ماندن سایر شرایط)، تولیدکنندگان چه میزان از آن را در معرض فروش قرار می‌دهند.
عوامل موثر بر مقدار عرضه چه هستند؟
در این قسمت، به مهم‌ترین عوامل تاثیرگذار بر مقدار عرضه یک کالا یا خدمت، اشاره می‌کنیم:
- قیمت کالا
- تکنولوژی بکاررفته در تولید آن کالا
- قیمت عوامل تولید آن کالا
- هزینه تولید کالا
- عرضه کالاهای مرتبط (کالاهای جانشین یا مکمل)
- قیمت انتظاری
- شرایط جوی و اقلیمی
- تعداد عرضه‌کنندگان
- اثر مالیات یا یارانه
- سیاست‌گذاری‌های دولت
- اکتشاف منابع جدید
- زمان
