به گزارش پایگاه خبری بازار سرمایه ایران(سنا)، در گزارش تحلیلی روزنامه دنیای اقتصاد آمده است: بیش از ۴ ماه از آغاز فعالیت حجتاله صیدی بهعنوان رئیس سازمان بورس میگذرد. بیستم شهریور ماه سال جاری بود که رسانهها خبر انتخاب حجتاله صیدی بهعنوان هفتمین رئیس سازمان بورس را مخابره کردند. هنگامی که صیدی در بیستم شهریور سکان هدایت سازمان بورس را در دست گرفت؛ شاخص کل در سطح ۲ میلیون و ۸۸هزار واحدی قرار داشت و پس از گذشت ۴ ماه از آغاز سکانداری او شاخص کل به سطح ۲ میلیون و ۸۶۶هزار واحد رسید که گویای رشدی ۳۷درصدی است. فروکش کردن سطح تنشهای خاورمیانه و تغییر نوع نگاه به بازار سهام از اصلیترین دلایل رشد بازار سهام در این مقطع به شمار میرود. پس از روی کار آمدن دولت چهاردهم، نوع نگاه به بازار سرمایه تغییر معناداری داشت و تغییر وزیر اقتصاد و رئیس سازمان بورس تاثیر بسزایی در این تغییر نگاه داشت و مهمترین اتفاق در این بازه نیز افزایش قابلتوجه نرخ دلار موثر بر سود شرکتها بود که پس از روی کار آمدن دولت چهاردهم سرعت بیشتری به خود گرفت و در نهایت به حذف رانت و اثر مثبت بر بورس منتج شد.
بررسی عملکرد ۴ ماه نخست روسای سازمان
دنیای اقتصاد در ادامه ضمن بررسی عملکرد شاخص کل در چهار ماه نخست فعالیت روسای سازمان بورس نوشت: اگر از ۴ ماه نخست دوران فعالیت حسن قالیبافاصل در سازمان بورس که در دوران افزایش پرشتاب قیمتها، در بهار ۹۹ قرار داشت، فاکتور گرفته شود؛ عملکرد شاخص کل، در ۴ ماه نخست مدیریت صیدی، بهترین عملکرد شاخص در بازه زمانی ۴ ماه نخست برای یک رئیس سازمان بورس بوده است. همان گونه که عنوان شد؛ در چهار ماه نخست فعالیت صیدی، شاخص رشد ۳۷ درصدی را تجربه کرده است؛ در ۴ ماه نخست عشقی شاخص با افت ۸.۱ درصدی همراه شده بود و در دوره دهقاندهنوی نیز شاخص کاهش ۸.۷ درصدی را تجربه کرده بود. در ۴ ماه نخست فعالیت حسن قالیبافاصل نیز که در بحبوحه افزایش همهجانبه قیمت سهام در بهار و تابستان ۹۹ قرار داشت، شاخص رشد عجیب ۲۲۵ درصدی را به ثبت رساند. در ۴ ماه نخست شاپور محمدی شاخص رشد ۵.۱ درصدی را ثبت کرده بود و در دوره محمد فطانتفرد نیز شاخص ۱.۶ درصد از ارتفاع خود را در ۴ ماه نخست فعالیت او از دست داده بود. در دوران علی صالحآبادی نیز شاخص در ۴ ماه نخست، رشد اندک ۰.۱ درصدی را به ثبت رسانده بود.
اقدام به موقع در خصوص دامنه نوسان
در ادامه گزارش دنیای اقتصاد تاکید شده است: به دلیل هجوم ریسکهای مختلف، در سالجاری بهکرات دامنه نوسان دستخوش تغییر شده است. در هفتم مهرماه و بعد از وقایع لبنان، دامنه نوسان در بازار سهام به مثبت و منفی یکدرصد کاهش یافت. در بیست و یکم مهرماه دامنه نوسان سهام، حقتقدم و صندوقهای سهامی حاضر در بازار به مثبت و منفی ۳درصد افزایش پیدا کرد. یکی از اقدامات شایسته سازمان بورس در دوره مدیریت فعلی سازمان، دستکاری نکردن دامنه نوسان در چند ماه اخیر بوده است. با شروع روند صعودی در بازار سهام، بسیاری تاکید داشتند که باید دامنه نوسان با افزایش همراه شود تا ضرر و زیانی که در این مدت به سهامداران و سرمایهگذاران حاضر در بورس تهران تحمیل شده بهسرعت جبران شود. اما سیاستگذار با آگاهی کامل از این داستان که در یک لحظه و با ظهور یک ریسک خلقالساعه همه آرزوها و آمال میتواند رنگ ببازد و بازار در مدار نزولی قرار بگیرد، دامنه نوسان را به روال سابق بازنگرداند. چهبسا که رشد پایدار اخیر بازار به موضوع فوقالذکر نیز بیارتباط نبوده است. وقتی دامنه نوسان ۳درصدی به جای دامنه نوسان ۷ درصدی اعمال میشود، طبیعتا خریدار نیز با جسارت بیشتری دل به دریای خرید میزند و ترس کمتری از افت قیمتها دارد.
با وجود این، برخی از کارشناسان معتقدند دستکاری در دامنه نوسان، به هرحال دستکاری در بازار محسوب میشود و تاثیر منفی بر بازار خواهد داشت. کارشناسان بازار سرمایه نیز ضمن حمایت از تصمیم سازمان بورس مبنی بر کاهش دامنه نوسان؛ معتقدند نهاد ناظر بازار سرمایه در تلاش است تا با استفاده از ابزارهای در اختیار خود، نوسانات بازار را در شرایطی که منطقه با تحولات سیاسی ناگهانی روبهروست، کنترل کند.
به گفته کارشناسان، با توجه به نااطمینانی حاکم بر شرایط سیاسی منطقه، نهاد ناظر اقدام به موقعی را در زمینه کاهش دامنه نوسان انجام داد. در دوره قبل و در زمان ترور اسماعیل هنیه شاهد تصمیم دیرهنگام سازمان بورس بودیم، این امر باعث شد تا بازار برای دو روز، افت سنگینی را تجربه کند که این موضوع به اعتراضات گسترده سهامداران در بازار منجر شد. کاهش دامنه نوسان، در چنین شرایطی اقدامی معمول در بورسهای توسعهیافته است. در مواقعی که اتفاق غیرمترقبهای رخ میدهد، مسوولان بازار به کاهش دامنه نوسان اقدام میکنند. در بورسهای پیشرفته، حتی گاه شاهد اعمال محدودیت بر روی ابزارهای مشتقه هستیم، در این ابزار زمانی که دارایی پایه دچار نوسان میشود دارندگان آن ابزار دچار ضرر و زیان هنگفت میشوند، به همین دلیل برای پیشگیری از تاثیر هیجانات بر بازارها اعمال محدودیت در دامنه نوسان را در دستور کار قرار میدهند.
البته به توصیه بسیاری از کارشناسان بازار سهام بهتر است سازمان بورس برای مدت طولانی دامنه نوسان را در اعداد پایین نگه ندارد، زیرا این سیگنال به بازار داده میشود که ممکن است این ریسکها در بلندمدت بر بازار وجود داشته باشد و موجب ترس سهامداران و جلوگیری از ورود پول جدید به بازار میشود. پس همانطور که عنوان شد اقدام اخیر سازمان بورس مبنی بر کاهش دامنه نوسان بسیار به موقع و مهم بود. چابکی سازمان بورس برای تصمیمگیری در شرایط بحرانی اتفاقی نو و تازه است که باعث امیدواری فعالان بازار سرمایه نسبت به نگرانی دوره جدید مدیریت سازمان بورس درخصوص منافع سهامداران شد، بنابراین سرعت بالای سازمان بورس در تصمیمگیری را میتوان به فال نیک گرفت.
دو اقدام مهم سازمان بورس
دنیای اقتصاد در ادامه آورده است: از ابتدای روی کار آمدن دولت چهاردهم، توجه ویژهای به رشد نرخ دلار موثر بر سود شرکتها شد و رشد دلار نیمایی شتاب بیشتری به خود گرفت. در نهایت هم چندی قبل این نرخ با نرخ بازار توافقی جایگزین شد و اکنون این نرخ در حوالی ۶۶ هزار تومان قرار دارد. طبیعتا افزایش نرخ دلار موثر بر سود شرکتها، موجبات افزایش قیمت سهام شرکتها را در تابلوی معاملات فراهم خواهد کرد و بازار را در وضعیت پایدارتری قرار خواهد داد. کاهش فاصله میان دلار موثر بر سود شرکتها با نرخ بازار آزاد در نهایت موجب حذف رانت ارزی خواهد شد و افزایش درآمد و سود شرکتها را به دنبال خواهد داشت که پس از روی کار آمدن دولت چهاردهم اجرایی شد. یکی دیگر از اقدامات مثبت تیم فعلی سازمان، احیای اعتماد در تالار شیشهای بود؛ افزون بر فروکش کردن تنشهای منطقه و کاهش ریسکهای سیستماتیک، بازار سهام در چند ماه اخیر از تصمیمات خلقالساعه نهادهای مختلف و دولت که به طور مستقیم سود شرکتها را نشانه گرفته بود، در امان بوده است. نوع نگاه دولت چهاردهم به بازار سهام در مقایسه با دولت سیزدهم تفاوت معناداری دارد و همین موضوع به احیای اعتماد در تالار شیشهای منجر شده و بازار را در وضعیت متعادلتر و پایدارتری قرار داده است.
مهمترین اقدامات سازمان بورس در چهار ماه اخیر
دنیای اقتصاد می نویسد: تهیه برنامه راهبردی عملیاتی ۶ ماه دوم سال ۱۴۰۳، شامل ۱۷ اقدام مهم، پیگیری موثر برای صیانت از حقوق بازار سرمایه در لایحه و قانون بودجه ۱۴۰۴، شرکت در جلسات کمیسیونهای تخصصی مجلس (کمیسیون اقتصادی و کمیسیون تلفیق)، انتظامبخشی به انتشار اوراق دولتی، پیگیری از دولت درخصوص ارائه برنامه زمانبندی انتشار اوراق دولتی و پایبندی به آن، تاکید بر لزوم استفاده از بازارگردان برای اوراق دولتی، لزوم هماهنگی کامل وزارت اقتصاد با بازار سرمایه در انتشار اوراق دولتی، نهاییسازی فهرست عرضههای اولیه برای ۳ ماه پایانی سال، پیگیری منافع عمومی ناشران و تلاش برای کاهش خسارتهایی از قبیل قطعی انرژی و رونمایی از ابزارهای جدید از مهمترین اقدامات انجامگرفته سازمان بورس در چهار ماه اخیر بوده است.
مجوزهای صادرشده نهادهای مالی
به نوشته دنیای اقتصاد، در این مدت، ۴۸ مجوز فعالیت به صندوقهای سرمایهگذاری اعطا شده است و ۵ مجوز پذیرهنویسی ثانویه نیز داده شده است. ۳۰ مجوز نیز برای فعالیت شرکتهای سرمایهگذاری، هلدینگ مالی و گروه خدمات مالی صادر شده است. در این مدت ۱۲ شرکت سبدگردان مجوز فعالیت دریافت کردهاند و دو شرکت هم مجوز فعالیت شرکت پردازش اطلاعات مالی را دریافت کردهاند. چهار مجوز نیز برای فعالیت شرکتهای مشاور سرمایهگذاری اعطا شده است.