به گزارش پایگاه خبری بازار سرمایه ایران (سنا)، یکی از جامع‌ترین منابع در خصوص عملکرد صندوق‌های قابل معامله (ETF) کتاب راهنمای ETF بانک جی‌پی‌مورگان است که نسخه نوزدهم آن به‌تازگی منتشر شده است. این گزارش نشان می‌دهد که علی‌رغم رکود اکثر بازارها در سال گذشته، ارزش کل دارایی‌های ETF ها در سطح جهان در ماه می ۲۰۲۳ به بیش از ۱۰ تریلیون دلار رسیده است (نسبت به ۹.۶ تریلیون دلار در سال گذشته).

توسعه بازارهای ETF

اولین ETF در سال ۱۹۹۰ در کانادا ایجاد شد و نخستین ETF ها در ایالات متحده، آسیا و اروپا به ترتیب در سال‌های ۱۹۹۳، ۱۹۹۹ و ۲۰۰۰ به بازار راه پیدا کردند. در طول دهه بعد، ETF ها رشد چشمگیری داشتند بطوریکه از سال ۲۰۰۱ تا ۲۰۱۱ تعداد ETF ها در جهان از ۲۵۰ به ۳۷۰۰ مورد افزایش پیدا کرد. در حال حاضر ۱۱ هزار ETF در جهان وجود دارد که حدود ۱۰.۱ تریلیون دلار دارایی را مدیریت می‌کنند. قاره امریکا (با محوریت ایالات متحده) ۷۲ درصد، اروپا ۱۶ درصد و آسیا ۱۲ درصد از این بازار ۱۰ تریلیون دلاری سهم دارند.

ETF های سهامی همچنان بیشترین سهم را از کل این بازار در اختیار دارند و ETF های درآمد ثابت نیز در سال‌های اخیر رشد قابل توجهی داشته‌اند. بطوریکه هم اکنون نزدیک به ۲۱ درصد از کل این صنعت (یعنی حدود ۲.۱ تریلیون دلار) در اختیار ETF های درآمد ثابت است. توجه به ETF های غیرسهامی از سال ۲۰۰۵ گسترش یافت بطوریکه ارزش دارایی‌های آن‌ها از ۲۷ میلیارد دلار به ۲.۴ تریلیون دلار رسیده است. از منظر نوع دارایی، ETF های سهامی ۷۶ درصد، درآمد ثابت ۲۱ درصد، کالایی و مختلط ۳ درصد از ETF ها را تشکیل می‌دهند.

آمارها نشان می‌دهد که اختیار معامله‌های ETF (به ویژه اختیارهای صفر روز به انقضاء[۱]) نیز در سال‌های گذشته بسیار محبوب شده‌اند که اثر جانبی آن کاهش استفاده از اختیار معامله‌های تک سهم بوده است. در سال‌های منتهی به همه‌گیری کرونا، حجم اختیار معامله‌های ETF با حجم کل اختیار معامله‌های سهامی ایالات متحده برابری می‌کرد؛ اما افزایش سرمایه‌گذاران خرد در طول کووید ۱۹، اختیار معامله‌های سهامی را بالاتر از حجم اختیار معامله‌های ETF قرار داد.

با این حال، در طول سال گذشته، ظهور اختیار معامله‌های صفر روز به انقضاء (ODTE) و کاهش مشارکت معامله‌گران خرد منجر به افزایش حجم اختیار معامله‌های ETF (و اختیار معامله‌های مبتنی بر شاخص‌ها) و کاهش اختیار معامله‌های تک سهم‌ها شد. در خارج از ایالات متحده، بازارهای مربوط به اختیار معامله‌های ETF آنچنان باید و شاید رشد نکرده‌اند. حجم روزانه اختیار معامله‌های ETF و تعداد این ETF ها در اروپا و آسیا همچنان پایین‌تر از ایالات متحده است.